- Քննություն 15 հարցեր 15 րոպե
Շնչառական օրգանների տուբերկուլոզի տարբերակիչ ախտորոշումը
Պրակտիկ տեսանկյունից տուբերկուլոզի տարբերակիչ ախտորոշումը ավելի նպատակահարմար է անցկացնել հիմնական ռենտգենաբանական համախտանիշների սահմաններում՝ թոքարմատի պաթոլոգիայի, սերմնացրված պրոցեսի, սահմանափակ մթագնումների, խոռոչային գոյացության, կլորավուն գոյացության, պլևրալ խոռոչում հեղուկի առկայության:
Շնչառական օրգանների տուբերկուլոզի տարբերակիչ ախտորոշում` ռենտգենաբանորեն սերմնացրված պրոցես.
- Տուբերկուլոզային հիվանդություն
- Սարկոիդոզ
- Պնևմոկոնիոզներ
- Հիսթիոցիտոզ X
- Ֆիբրոզացվող ալվեոլիտներ
- Թոքերի մետաստատիկ ախտահարումներ
- Բրոնխոալվեոլյար ուռուցք
- Ոչ սպեցիֆիկ բորբոքային պրոցեսներ
- Թոքերի այտուց
- Շարակցական հյուսվածքի դիֆուզ հիվանդություններ
- Համակարգային վասկուլիտ
- Կուտակային հիվանդություն
Ռենտգենաբանորեն`օջախային ստվերներ
- Տուբերկուլոզ
- Թոքի ուռուցք
- Թոքերի մետաստատիկ ախտահարումներ
- Ոչ սպեցիֆիկ բորբոքային պրոցես
Օջախային տուբերկուլոզ | Օջախային թոքաբորբ |
· Ընդհանուր թունավորման երևույթներ · Ենթատենդային ջերմություն · Հազ`չոր կամ քիչ խորխով · Ռենտգեն`I, II, VI սեգմենտներում § ոչ հոմոգեն օջախներ · Աուսկուլտացիա`կոշտացած շնչառություն, հատուկենտ թաց խզզոցներ | · Թուլություն, գլխացավ, ախորժակի բացակայություն · Սուր ռեսպիրատոր վարակից հետո · Բրոնխաթոքաբորբի բնույթ · 38-39 ℃ · Հազ`լորձաթարախային խորխով · Ռենտգեն ` VIII, IX, X սեգմենտներում հոմոգեն օջախներ · Աուսկուլտացիա` թուլացած շնչառության ֆոնին մանր բշտիկային թաց խզզոցներ |
Օջախային տուբերկուլոզ և օջախային թոքաբորբ
Օջախային թոքաբորբի սկիզբը և ընթացքը սուր է, մեծ մասամբ մրսելուց հետո է սկսվում` ցայտուն կլինիկական երևույթներով: Ռենտգենյան պատկերի վրա թոքաբորբի դեպքում օջախները թույլ ինտենսիվ են, հաճախ տեղակայվում են VIII, IX, X սեգմենտներում, անոթային նկարը երբեմն արտահայտված է: Հակաբորբոքային բուժումից օջախները կարճ ժամանակում (2-3 շաբաթ) ներծծվում են:
Ռենտգենաբանորեն`թոքային հյուսվածքի մթագնում
- Տուբերկուլոզ ներսփռանքային
- Թոքի ուռուցք
- Թոքերի մետաստատիկ ախտահարում
- Ոչ սպեցիֆիկ բորբոքային պրոցես
- Էոզինոֆիլային թոքաբորբ
- Բրոնխի oբտուրացիոն,կոմպրեսիոն նեղացում ատելեկտազով
Էոզինոֆիլային ներսփռանք
- Ոչ թանձր
- Ոչ հստակ ուրվագծերով
- Անկանոն ֆոկուսային ստվեր
- Էոզինոֆիլիա մինչև 30-90%
- Ալերգենի դրական մաշկային փորձեր
Էոզինոֆիլային ներսփռանքը թոքանկարում երևում է ոչ թանձր, ոչ հստակ ուրվագծերով, անկանոն ֆոկուսային ստվերի նման: Հատկանշական են արյան մեջ էոզինոֆիլների շատացումը մինչև 30-90%, համապատասխան ալերգենի դրական մաշկային փորձերը և հիվանդության կլինիկառենտգենաբանական նշանների անհետացումը կարճ ժամանակում` մինչև իսկ բուժման բացակայության դեպքում:
Ռենտգենաբանորեն` կլորավուն գոյացություն
- Տուբերկուլոզ
- Թոքի ուռուցք
- Թոքերի մետաստատիկ ախտահարում
- Թոքի բարորակ գոյացություններ
- Թոքերի կիստաներ
Տուբերկուլոմա | Ծայրամասային քաղցկեղ | |
Տարիք և սեռ | Երիտասարդներ, մեծահասակ տղամարդիկ | 40 անց ծխող տղամարդիկ |
Ծայրմասային ավշահանգույցներ | Նորմա | Մետաստազների դեպքում մեծանում են |
Հիվանդության սկիզբն ու ընթացքը | Սովորաբար ՝ աստիճանական, առաջընթաց՝ հաճախ ինքնաթունավորման համախտանիշի գերակշռությամբ | Գաղտնի կամ աստիճանական, առաջընթաց |
Ռենտգեն | Առավելապես ոչ միատարր, սահմանափակ մթագնում, հաճախ՝ I, II, VI թոքահատվածում, | Սահմանափակ , համեմատաբար միատարր մթագնում՝ հաճախ III, IV, V հատվածում՝ հարօջախային ճառագայթային ստվերներով |
Խորխի մանրադիտում | ՏՄԲ+ | ՏՄԲ- |
Մանթու | Գերդրական կամ չափավոր դրական | Բացասական |
Տուբերկուլոմա և ծայրամասային քաղցկեղ
Ծայրամասային քաղցկեղն սկզբում որևէ նշանով չի դրսևորում: Տուբերկուլինային փորձերը բացասական են: Այն հաճախ է տեղակայվում 3-րդ, 4-րդ, 5-րդ թոքահատվածներում: Կարևոր է խորխի քննությունը ՏՄԲ-ների կամ ատիպիկ բջիջների համար: Հիվանդության հետագա փուլում մեծանում են տարածաշրջանային ավշահանգույցները, ընդգծվում դեպի դրունքը ձգվող ավշային ուղիները:
Ռենտգենաբանորեն`խոռոչ
- Տուբերկուլոզ
- Ոչ սպեցիֆիկ բորբոքային պրոցես
- Թոքի ուռուցք
- Թոքերի մետաստատիկ ախտահարում
- Թոքերի կիստաներ
Խոռոչային տուբերկուլոզ | Թոքի քայքայվող քաղկցեղ | |
Տարիք եվ սեռ | Հաճախ մեծահասակներ | Հաճախ 40տ. անց տղամարդիկ |
Ավշահանգույցները | Մեծացած չեն | Մեծացած են մետաստազների հաշվին |
Ռենտգեն | Բարակ պատերով օղակաձև ստվեր | Թմբիկավոր մակերեսով օղակաձև ստվեր III,IV,V հատվածներում,թելքավոր՛՛արահետով՛՛ կապված է դրունքին |
Խորխի մանրադիտում | ՏՄԲ + | ՏՄԲ - |
Մանթու | Չափավոր դրական | Բացասական |
Հյուսվածքաբանորեն | Տուբերկուլոզային գրանուլեմա | Ուռուցքային հյուսվածք |
Խոռոչային տուբերկուլոզ և քայքայվող քաղցկեղ
Քաղցկեղի քայքայվող ձևը բնորոշվում է հարաճուն հևոցով և կրծքավանդակի ցավերով, երբեմն արյունախխումով: Ախտորոշմանն օգնում է բրոնխադիտումը: Կարելի է հյուսվածքաբանական հետազոտման ենթարկել ներկրծքային կամ ստորանրակային ավշահանգույցները (մետաստազների առկայությամբ դրանք մեծանում են` ի տարբերություն տուբերկուլոզի), ինչպես նաև ստուգել խորխի բջջաբանական կազմը:
Ռենտգենաբանորեն`թոքարմատի լայնացում
- Տուբերկուլոզ
- Սարկոիդոզ
- Պնևմոկոնիոզներ
- Ավշահանգույցների մետաստատիկ ախտահարումներ
- Լիմֆոգրանուլեմատոզ
- Ոչ Խոջկինյան լիմֆոմաներ
- Սիրտ-անոթային համակարգի պաթոլոգիաներ
ՆԿԱՀ(Ներկրծքային ավշահանգույցներ) և սարկոիդոզ
Առավելապես հիվանդանում են երիտասարդ և միջին տարիքի կանայք: Մեծ մասամբ սարկոիդոզն ընթանում է առանց ախտանիշների և հայտնաբերվում է պատահական ֆլյուորոգրաֆիկ հետազոտության ժամանակ: Դեպքերի 20%-ում հնարավոր է սուր սկիզբ՝ Լեֆգրենի համախտանիշով (ջերմության բարձրացում մինչև 38-39 ℃, հանգուցավոր կարմրամաշկություն, հոդացավեր, ներկրծքային ավշահանգույցների մեծացում): Ախտորոշման դժվարին դեպքերում ցուցված է ծայրամասային ավշահանգույցների, իսկ դրանց բացակայության դեպքում՝ մեդիաստինոսկոպիայի պայմաններում ներկրծքային ավշահանգույցների կենսաքաղը և հետագա հյուսվածաբանական հետազոտությունը, որն ի հայտ կբերի սարկոիդոզին բնորոշ գրանուլեմաներ:
ՆԿԱՀ և ԼԳՄ: Լիմֆոգրանուլեմատոզին (Խոջկինի հիվանդություն) բնորոշ է ալիքանման տենդը, ցավերը կրծքավանդակում և վերջույթներում, մաշկի քորը, առատ քրտնարտադրությունը: Երբեմն հիվանդները կարող են գանգատվել հազից, աննշան խորխարտադրությունից, արյունախխումից, նիհարելուց: Ծայրամասային ավշահանգույցներն այդ դեպքում ախտահարված են 90-95%-ով, հիմնականում պարանոցի և վերանրակային շրջանում: Ի տարբերություն տուբերկուլոզի` դրանք զգալի չափերի են հասնում, փայտի ամրություն ունեն, շրջակա հյուսվածքների հետ ձուլված չեն, սովորաբար թարախային կազմալուծման չեն ենթարկվում («կարտոֆիլը` պարկում»): Լիմֆոգրանուլեմատոզի դեպքում ախտահարվում են հարշնչափողային և բրոնխ-շնչափողային ավշահանգույցները, բրոնխ-թոքային խումբը հազվադեպ է ընդգրկվում: Բերեզովսկու-Շտերնբերգի բջիջների հայտնաբերումը հաստատում է լիմֆոգրանուլեմատոզի ախտորոշումը:
| ՆԿԱՀ-ի ՏԲ | Սարկոիդոզ 1 փուլ |
Տարիք, սեռ | Երիտասարդ (հաճախ տղամարդիկ) | Հաճախ երիտասարդ և միջին տարիքի կանայք |
Ախտահարում | միակողմնի | երկկողմանի, համաչափ մեծացում |
ՆԿԱՀ | բրոնխ-շնչափողային, բրոնխ-թոքային | բրոնխ-թոքային, հարշնչափողային |
Կլինիկա | Ընդհանուր թունավորման, հարյուրահատուկ | հաճախ անախտանիշ, Լեֆգրենի համախտանիշ |
Խորխ | ՏՄԲ + | ՏՄԲ- |
Մանթու | + | - |
Հյուսվածքաբանորեն | տուբերկուլոզային գրանուլեմա | սարկոիդային գրանուլեմա (կազեոզի չեն ենթակվում, խուղակներ չեն առաջացնում, չեն խոցոտվում) |
| ՆԿԱՀ-ի ՏԲ | ԼԳՄ |
Տարիք | Երիտասարդներ (մինչև 25 տ.) | Երիտասարդ և միջին տարիք |
Ախտահարում | միակողմանի | երկկողմանի |
ՆԿԱՀ | բրոնխ-շնչափողային, բրոնխ-թոքային | բրոնխ-շնչափողային, հարշնչափողային |
Ծայրամասային ավշահանգույցներ | բազմագեղձաբորբ | ՛՛կարտոֆիլը պարկում՛՛ |
Կլինիկա | Ընդհանուր թունավորման, հարյուրահատուկ | Ալիքանման տենդ,մաշկի քոր, ցավ կրծքավանդակում և վերջույթներում, առատ քրտնարտադրություն |
Խորխ | ՏՄԲ+ | ՏՄԲ- |
Մանթու | + | - |
Հյուսվածքաբանորեն | տուբերկուլոզային գրանուլեմա | ՛՛բվի աչք՛՛ |
Ռենտգենաբանորեն`հեղուկի առկայություն պլևրալ խոռոչում
- Տուբերկուլոզ
- Ոչ սպեցիֆիկ բորբոքային պրոցես
- Պլևրայի մետաստատիկ ախտահարում
- Մեզոթելիոմա
- Սրտային անբավարարություն
- Երիկամային անբավարարություն
- Կրծքավանդակի տրավմաներ
- Շարակցական հյուսվածքի դիֆուզ հիվանդություններ